لیست دروس حوزه علمیه (کتب حوزه علمیه قم)
حوزه علمیه نیز مانند همه مراکز آموزشی دارای مقاطع تحصیلی بوده و دروس مشخصی را برای دورههای تحصیلی پیش بینی کرده است؛ مدارس علمیه براساس آن برنامه درسهای خود را ارائه میکنند، لیست دروس حوزه علمیه (کتب حوزه علمیه قم) بر اساس پایههای تحصیلی ارائه شده است.
هر پایه، در یک سال خوانده میشود و طلابی که از معدل بالای هفده برخوردار باشند میتوانند از پایههای بالاتر نیز بصورت ارتقایی دروسی را انتخاب کنند. اکثر دروس ارائه شده از کتابهای مشهور هستند اما سعی شده است به نویسندگان و ناشرین برخی از کتابها نیز اشاره شود.
لیست دروس حوزه علمیه برادران (کتب حوزه علمیه قم) دوره تمام وقت:
لیست دروس سطح یک حوزه علمیه
دروس پایه اول
- صرف، بخش فارسی و عربی کتاب صرف ساده این کتاب توسط انتشارات دارالعلم منتشر شده است.
- نحو، نحو مقدماتی و هدایه تا آخر و کل کتاب صمدیه، نویسنده کتاب نحو مقدماتی محمود ملکی اصفهانی است این کتاب برای آموزش نحو مقدماتی بسیار مناسب است و غیر طلبه ها نیز می توانند از این کتاب استفاده کنند. ناشر این کتاب نیز دارالعلم است.
- کتاب هدایه و صمدیه در کتاب دوجلدی جامع المقدمات قرار دارند و البته بصورت جدا نیز چاپ شده اند.
- احکام، تمام کتاب آموزش فقه، این کتاب توسط محمد حسین فلاح زاده تالیف و توسط انتشارات الهادی منتشر می شود.
- منطق۱ (مرکز) یا آشنایی با منطق شهید مطهری. منطق ۱مرکز توسط انتشارات مدیریت حوزه علمیه قم منتشر شده است.
- عقاید۱، از ابتدا تا پایان کتاب اصول اعتقادات. این کتاب توسط علی اصغر قائمی تالیف و چند ناشر نیز آن را منتشر کرده اند.
- تجوید، از ابتدا تا پایان کتاب روانخوانی و تجوید قرآن. نویسندگان علی حبیبی و محمدرضا شهیدی.
- اخلاق نظری۱، ترجمه تمام متن آداب المتعلمین
- تاریخ۱، فرازهایی از زندگانی پیامبر اسلام ازابتدا تا فصل۲۴ (دفاع از حریم آزادی)، (مطالعاتی بدون کلاس)
- قرآن۱،حفظ نیمه دوم جزء۳۰ (سوره اعلی تا آخر قرآن)
دروس پایه دوم
- نحو۲، که به نحو پیشرفته مشهور است از اول سیوطی یا شرح ابن عقیل تا باب الفاعل+ تجزیه ترکیب نیمه اول جزء۳۰ قرآن
- نحو۳، سیوطی یا شرح ابن عقیل از باب الفاعل تا التصریف
- منطق۲، منطق مظفر یا منطق تعلیمی از ابتدا تا صناعات خمس
- منطق۳، منطق مظفر یا منطق تعلیمی کل صناعات خمس
- عقاید۲، تمام کتاب شیعه در اسلام
- اخلاق نظری۲، از اول المراد من منیه المرید تا النوع الثالث فی آلاداب المختصه بالمعلم
- تاریخ۲، فرازهایی از زندگانی پیامبر اسلام از فصل ۲۴ (دفاع از حریم آزادی) تا پایان کتاب
- قرآن۲، برگزیده تفسیر نمونه جلد۱ سوره های فاتحه، انعام ، مائده(خودخوان بدون کلاس)
دروس پایه سوم
- نحو۴، مغنی الادیب از ابتدا باب اول تا حرف لو
- نحو۵، مغنی الادیب از حرف لو تا آخر باب اول + باب رابع
- بلاغت، مختصر یا جواهر البلاغه تمام کتاب
- عقاید۳، آموزش عقاید (استاد مصباح یزدی) تمام کتاب
- تجزیه و ترکیب، نیمه اول جزء ۲۹ قرآن
- اخلاق نظری۳، المراد من منیه المرید از النوع الثالث فی آلاداب المختصه بالمعلم تا آخر کتاب
- تاریخ۳، سیره پیشوایان (استاد پیشوایی) از ابتدا تا زندگانی امام باقر(ع)( خودخوان بدون کلاس)
- قرآن۳، برگزیده تفسیر نمونه جلد۲ سوره های اعراف، انفال، ابراهیم(خودخوان بدون کلاس)
دروس پایه چهارم
- اصول۱، اصول شهید مطهری+ الموجز تمام کتاب
- فقه۱، شرح لمعه از کتاب الطهاره تا اول کتاب الصوم
- فقه۲، شرح لمعه از کتاب الصوم تا اول کتاب المتاجر
- عقاید۴، بدایه المعارف الهیه ج۱ از ابتدا تا اول الفصل الثانی عقیدتنا فی النبوه
- نهج البلاغه۱، نامه ۳۱ نهج البلاغه(وصیت نامه) (ترجمه استاد دشتی)
- تاریخ۴، سیره پیشوایان(استاد پیشوایی) از اول زندگانی امام باقر(ع) تا اول زندگانی امام هادی(ع)( مطالعاتی بدون کلاس)
- قرآن۴، منتخب برگزیده تفسیر نمونه جلد۳ سوره های مریم،طه،انبیاء،مومنون، لقمان(خودخوان بدون کلاس)
دروس پایه پنجم
- اصول۲، اصول فقه مرحوم مظفر جلد۱ از ابتدا تا اجتماع امر و نهی
- فقه۳، شرح لمعه از ابتدا متاجر تا کتاب الاجاره
- فقه۴، شرح لمعه از ابتداء کتاب الاجاره تا پایان کتاب نکاح
- عقاید۵، بدایه المعارف الالهیه از عقدیتنا فی النبوه تا پایان جلد۲
- نهج البلاغه۲، نهج البلاغه خطبه همام (ترجمه استاد دشتی)
- تاریخ۵، سیره پیشوایان (استاد پیشوایی) از اول زندگانی امام هادی تا پایان کتاب(مطالعاتی بدون کلاس)
- قرآن۵، منتخب برگزیده تفسیر نمونه جلد۴ سورههای یس، صافات، ص، زمر، حجرات(مطالعاتی بدون کلاس)
دروس پایه ششم
- اصول۳، اصول الفقه از ابتدا اجتماع امر و نهی تا پایان جلد۲
- فقه۵، شرح لمعه از اول کتاب الطلاق تا اول کتاب المیراث
- فقه۶، شرح لمعه از کتاب المیراث تا پایان کتاب الدیات
- نهج البلاغه، نهج البلاغه، عهد نامه مالک اشتر (ترجمه استاد دشتی)
- علوم قرآنی، تمام کتاب مختصر التمیهد یا آشنایی با علوم قرآنی
- آئین نگارش، بربال قلم تمام کتاب
- آشنایی با فلسفه، آشنایی با علوم اسلامی شهید مطهری بخش فلسفه(خودخوان بدون کلاس)
- تاریخ۶، تمام کتاب دادگستر جهان(خودخوان بدون کلاس)
- علوم حدیث، تمام کتاب آشنایی با علوم حدیث(خودخوان بدون کلاس)
- حکومت اسلامی، تمام کتاب حکومت اسلامی(خودخوان بدون کلاس)
لیست دروس سطح دو حوزه علمیه
دروس پایه هفتم
- اصول، رسائل از ابتداء تا اول دلیل انسداد
- فقه۱، مکاسب از ابتدا(محرمه) تا اول النوع الخامس (مما یحرم التکسب به)
- فقه۲، مکاسب از النوع الخامس تا الکلام فی شروط المتعاقدین
- تفسیر، جوامع الجامع ج۲ سوره توبه
- عقاید، تلخیص الالهیات(استاد سبحانی) از ابتدا کتاب تا اول نبوت
- فلسفه، بدایه الحکمه (علامه طباطبائی) تمام کتاب
دروس پایه هشتم
- اصول۱، رسائل از المقصد الثالث فی الشک تا ابتدای بحث استصحاب
- اصول ۲، رسائل از ابتدای بحث استصحاب تا پایان کتاب
- فقه۳، مکاسب از (الکلام فی شروط المتعاقدین) تا شرایط العوضین
- عقاید، تلخیص الالهیات از نبوت تا آخر کتاب
- رجال، کلیات علم رجال (آیت الله سبحانی) از ابتدا تا اول مشایخ الثقات
- تفسیر، جوامع الجامع ج۲ سوره های یوسف و رعد
دروس پایه نهم
- اصول، کفایه از ابتدا تا اول بحث نواهی
- فقه۴، مکاسب از ابتدا شرائط العوضین تا اول خیارات
- فقه۵، مکاسب از اول خیارات تا القول فی ماهیه العیب
- فلسفه، نهایه الحکمه(علامه طباطبائی) از ابتدا تا پایان مرحله السابعه
- تفسیر، المیزان جلد ۱۳ سوره مبارکه اسراء
- رجال، کلیات علم رجال (آیت الله سبحانی) از مشایخ الثقات تا آخر
دروس پایه دهم
- اصول۱ کفایه از ابتدای نواهی المقصد الثانی فی النواهی تا المقصد السابع اصول العملیه
- اصول۲، کفایه از المقصد السابع اصول العملیه تا پایان کتاب
- فقه۶، مکاسب از (القول فی ماهیه العیب) تا پایان کتاب خیارات
- تفسیر، المیزان جلد ۱۳ سوره مبارکه کهف
- درایه، درایه (آیت الله سبحانی) اصول الحدیث و احکامه
- فلسفه، نهایه الحکمه (علامه طباطبائی) از اول المرحله الثامنه تا پایان کتاب
دوره درس خارج حوزه علمیه
اساتید درس خارج کتاب خاصی را تدریس نمی کنند اما به جهت منظم شدن سیر بحث یکی از متون کتابهای اصولی یا فقهی را مبنا قرار میدهند و بر اساس ابواب و فصول آن تدریس میکنند.
کتابهایی که امروزه معمولاً مبنا و ملاک درس خارج فقه یا اصول قرار میگیرند، عبارتند از:
- عروه الوثقی اثر سید محمدکاظم یزدی برای درس خارج فقه
- شرایع الاسلام اثر محقق حلی برای درس خارج فقه
- تحریرالوسیله اثر امام خمینی برای درس خارج فقه
- شرح لمعه اثر شهید ثانی برای درس خارج فقه
- المکاسب اثر شیخ انصاری برای درس خارج فقه
- کفایه الاصول اثر آخوند خراسانی برای درس خارج اصول
لیست دروس حوزه علمیه سفیران هدایت برادران
متاسفانه دروس حوزه سفیران مثل کتب حوزه علمیه قم بصورت سال به سال یافت نشد اما تقریبا کلیات دروس آمده است.
دروس ادبیات عرب
- صرف – صرف ساده چاپ ۱۳۹۷ – فارسی – عربی
- نحو – سرآغاز نحو چاپ ۱۳۹۷- نحو متوسطه – النحو التعلیمی فی معرفه لسان القرآن و العتره – فارسی- عربی
- فصاحت و بلاغت – دروس فی البلاغه، معین دقیق – عربی
- آیین نگارش – جزوه آیین نگارش ۱و۲
دروس قرآن و حدیث
- تجوید قرآن = تجوید قران کریم شهیدی
- آشنایی با مفاهیم قرآن
- علوم قرآن و مناهج تفسیر = علوم قرآنی، آیت الله معرفت
- تفسیر ترتیبی = تفسیر آموزشی، تفسیر نمونه
- آشنایی با منابع روایی = آشنایی با علوم حدیث،نصیری
- ادعیه و صحائف معصومین علیهم السلام
- آشنایی با علم رجال و درایه = دروس فی القواعد الرجالیه، ایروانی
دروس فقه و اصول
- احکام مبتلی به = آموزش فقه، محمد حسین فلاح زاده
- دوره فقه = دروس تمهیدیه، محمد باقر ایروانی –عربی
- تسلط بر استخراج نظرات فقهاء معاصر = عروه الوثقی با حواشی فقهای معاصر-عربی
- بررسی قواعد فقهیه = دروس التمهیدیه فی قواعد الفقهیه-عربی
- اصول فقه مقدماتی = الموجز، آیت الله سبحانی-عربی
- اصول فقه میانی = الوسیط فی اصول الفقه آیت الله سبحانی-عربی
دروس فلسفه و کلام
- عقاید اسلامی = کلام اسلامی، سعیدی مهر
- کلام جدید
- پاسخ به شبهات وهابیت
- منطق = منطق منتظری مقدم، المنطق التعلیمی العلامه المظفر-فارسی – عربی
- فلسفه = التمهید فی الحکمه الالهیه، شیروانی-عربی
دروس اخلاق
- آشنایی با مباحث اخلاقی = سنن النبی، خلاصه معراج السعاده، اخلاق عملی آیت الله مهدوی کنی
- معرفت اهل بیت و آثار آن = براساس زیارت جامعه کبیره
- مبانی، اصول و روشهای تربیتی اسلام = جزوه تربیت اسلامی استاد محمدی
- فنون کاربردی مشاوره و راهنمایی = آشنایی با اصول و فنون مشاوره، استاد رهنمایی
- جایگاه مسجد و نقش تربیتی آن در آیات و روایات
دروس علوم انسانی
- روانشناسی و تبلیغ
- جامعه شناسی و تبلیغ = کاربرد جامعه شناسی در تبلیغ استاد مریجی
- مدیریت اسلامی = مدیریت اسلامی، محمد حسن نبوی
دروس تاریخ و علوم سیاسی
- تاریخ و سیره پیامبر صلی الله علیه و آله = تاریخ اسلام، مهدی پیشوایی
- حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر ولایت فقیه = درسنامه حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران و ولایت فقیه، مرتضی الیاسی
- تاریخ و سیره ائمه اطهار علیهم السلام = سیره پیشوایان، مهدی پیشوایی
- روش تحلیل مسائل سیاسی
- تاریخ تحولات فرهنگی سیاسی معاصر با تاکید بر انقلاب اسلامی = انقلاب اسلامی وریشه ها، آیت الله مصباح یزدی
روشها و مهارتها
- پروش سخنرانی و تمرین آن = روش سخنرانی دینی، استاد ملانوری
- شیوههای ذکر مصیبت
- روش تدریس و کلاسداری = جزوه استاد تقوی
- گروههای مهارتی خطابی
- روش تدریس کودکان و نوجوانان= جزوه استاد تقوی
- روش تحقیق = آشنایی با اصول و روش تحقیق، ریاحی
- مِتدهای تدریس قرآن کریم = درسنامه روش آموزش و مهارتهای کلاسداری قرآن کریم
- روش تدریس احکام = جزوه استاد کاظمی
- تحقیق پایانی
لیست دروس متداول حوزه علمیه خواهران:
نیمسال ۱
۱. کد ۹۱۱۶۰۰۸ روانخوانی قرآن
۲. کد ۸۳۱۲۰۴۷ احکام ۱
۳. کد ۸۳۱۲۰۲۳ تاریخ اسلام
۴. کد ۸۳۱۲۰۰۹ صرف ۱
نیمسال ۲
۵. کد ۸۳۱۲۰۱۰ صرف ۲
۶. کد ۹۱۱۶۰۰۹ تجوید ۱
۷. کد ۸۳۱۲۰۶۴ منطق۱
۸. کد ۸۳۱۲۰۴۸ احکام ۲
۹. کد ۸۳۱۲۰۰۵ اخلاق۱
نیمسال ۳
۱۰. کد ۸۳۱۲۰۱۱ مبادی العربیه ۲
۱۱. کد ۸۳۱۲۰۳۸ تاریخ انقلاب اسلامی
۱۲. کد ۸۵۱۴۰۱۲ روش بیان احکام
۱۳. کد ۸۳۱۲۰۲۴ تاریخ ائمه ۱
۱۴. کد ۹۰۱۲۰۰۰ کلام اسلامی ۱
۱۵. کد ۸۳۱۲۰۱۸ ادبیات فارسی ۱
نیمسال ۴
۱۶. کد ۸۳۱۲۰۲۵ تاریخ ائمه ۲
۱۷. کد ۹۰۱۲۰۰۲ کلام اسلامی ۲
۱۸. کد ۸۳۱۲۰۱۲ هدایه
۱۹. کد ۸۳۱۲۰۳۰ روانشناسی
۲۰. کد ۸۵۱۴۰۱۰ صحیفه سجادیه
نیمسال ۵
۲۱. کد ۸۳۱۲۰۱۵ تجزیه و ترکیب ۱
۲۲. کد ۸۳۱۲۰۱۳ مبادی العربیه ۴ (۱)
۲۳. کد ۸۳۱۲۰۰۶ اخلاق۲
۲۴. کد ۸۳۱۲۰۲۰ اصول ۱ (حلقه اولی)
۲۵. کد ۸۳۱۲۰۲۸ نهج البلاغه
نیمسال ۶
۲۶. کد ۸۳۱۲۰۵۰ تحریر الوسیله
۲۷. کد ۸۳۱۲۰۵۹ علوم قرآنی
۲۸. کد ۸۳۱۲۰۱۴ مبادی العربیه ۴ (۲)
۲۹. کد ۸۳۱۲۰۲۷ دانش حدیث
۳۰. کد ۸۵۱۳۹۲۶ تاریخ تشیع
نیمسال ۷
۳۱. کد ۸۳۱۲۰۶۳ مقتل
۳۲. کد ۸۳۱۲۰۴۹ عروه الوثقی
۳۳. کد ۸۶۱۲۰۶۵ منطق ۲
۳۴. کد ۸۳۱۲۰۴۰ ولایت فقیه
۳۵. کد ۸۳۱۲۰۱۶ تجزیه و ترکیب ۲
۳۶. کد ۸۳۱۲۰۲۹ خانواده در اسلام
نیمسال ۸
۳۷. کد ۸۶۱۲۰۶۶ منطق ۳
۳۸. کد ۸۳۱۲۰۶۰ تفسیر۱
۳۹. کد ۸۳۱۲۰۳۳ زن در اسلام
۴۰. کد ۸۳۱۲۰۰۸ اربعین امام خمینی
۴۱. کد ۹۰۱۲۰۰۳ کلام اسلامی ۳
۴۲. کد ۸۲۱۰۰۲۹ روش تحقیق
نیمسال ۹
۴۳. کد ۸۳۱۲۰۴۶ مسائل جدید کلامی
۴۴. کد ۸۳۱۲۰۶۱ تفسیر ۲
۴۵. کد ۸۲۱۱۰۱۸ بلاغت
۴۶. کد ۸۳۱۲۰۲۱ اصول ۲ (حلقه ثانیه)
نیمسال ۱۰
۴۷. کد ۸۳۱۲۰۰۴ فرق و مذاهب اسلامی
۴۸. کد ۸۳۱۲۰۲۲ اصول ۳ (ادامه حلقه ثانیه)
۴۹. کد ۸۳۱۲۰۳۲ روش تدریس
۵۰. کد ۸۳۱۲۰۴۱ وصیتنامه امام خمینی
۵۱. کد ۸۳۱۲۰۵۱ شرح لمعه۱
نیمسال ۱۱
۵۲. کد ۸۳۱۲۰۵۲ شرح لمعه ۲
۵۳. کد ۸۷۴۱۳۸۴ فلسفه مقدماتی ۱
۵۴. کد ۸۸۱۲۰۰۲ نشست علمی
۵۵. کد ۸۳۱۲۰۶۲ تفسیر ۳ (المیزان)
نیمسال ۱۲
۵۶. کد ۸۷۴۱۳۸۵ فلسفه مقدماتی ۲
۵۷. کد ۸۳۱۲۰۵۳ شرح لمعه ۳
جدول کتابهای مورد نیاز طلاب پایههای مختلف تحصیلی(کتب حوزه علمیه قم)
دوره | پایه | کتابهای اصلی | شروح | تلخیص | جزوه/ نموداری/ متفرقه |
بلند مدت برادران | اول | صرف ساده
منطق غرویان منطق شهید مطهری |
|||
دوم | البهجه المرضیه(سیوطی)
شرح ابن عقیل معارف و عقاید ۴ شیعه در اسلام(علامه) منطق مظفر |
||||
سوم | مغنی الاریب
مغنی الادیب جواهر البلاغه آموزش عقاید(مصباح) معارف و عقاید ۵ |
||||
چهارم | شرح لمعه
اصول فقه الموجز حلقات شهید صدر بدایه المعارف(خرازی) معارف و عقاید ۶ |
||||
پنجم | شرح لمعه
اصول فقه مظفر بدایه المعارف(خرازی) معارف و عقاید ۷ |
||||
ششم | شرح لمعه
اصول فقه مظفر
|
||||
هفتم | مکاسب
فرائد الاصول(رسائل) بدایه الحکمه |
||||
هشتم | مکاسب
فرائد الاصول(رسائل) بدایه الحکمه |
||||
نهم | مکاسب
کفایه الاصول نهایه الحکمه |
||||
دهم | مکاسب
کفایه الاصول نهایه الحکمه |
||||