معرفی کتاب جواهر البلاغه

« جواهر البلاغه » از جمله آثار معاصر در موضوع بلاغت (علم معانی، بیان و بدیع) است.

این کتاب در سال‌های اخیر جایگزین کتاب «مختصر المعانی» شده است.

به دلیل اختصار، مورد استقبال طلاب علوم دینی قرار گرفته است.

نویسنده در این کتاب با اسلوب علمی، خلاصه‌ای از تمام قواعد فصاحت و بلاغت و اصول بلاغی را ارائه کرده است.

ساختار کتاب

اهمیت علم بلاغت

ناشر در مقدمه به نقش مهم علم بلاغت در فهم صحیح متون اسلامی، به‌ویژه آیات و روایات اشاره کرده است.

به‌ کمک علم بلاغت می‌توان به فهم بخش عظیمی از اعجاز قرآن کریم و بعضی از مصادر دینی مانند نهج البلاغه و صحیفه سجادیه دست یافت.

تعریف برخی علوم

نویسنده در تمهید کتاب، سه علم معانی و بیان و بدیع را تعریف کرده است.

ایشان کلام را به اعتبار معانی بیان، از حیث لفظ «فصیح» و از حیث لفظ و معنا «بلیغ» دانسته است.

معنی اصطلاحی بلاغت

درباره معنی اصطلاحی «بلاغت» از دیرباز تعریف‌های بسیاری به ما رسیده است.

دیدگاه ابن مقفع

یکی از قدیمی‌ترین تعریف‌ها از ابن مقفع است.

وقتی درباره بلاغت از او سؤال شد، گفت:

« بلاغت؛ یعنی ایجاز، که با گوش دادن و سخن گفتن و سکوت کردن یا شعر و نثر و خطابه و اشکال دیگر ظاهر می‌شود».

دیدگاه ابن معتز

ابن معتز، در وجه تسمیه این علم می‌نویسد:

«چون معنی به دل شنونده وارد می‌شود، بلاغت نامیده شده است».

نویسنده چون بسیاری از معاصران، «رعایت مقتضای حال با کلامی فصیح» را بلاغت دانسته است.

استفاده از شیوه سکاکی و قزوینی

پیش از کتاب « جواهر البلاغه »، کتاب « مطوّل » و « مختصر المعانی » در حوزه‌های علمیه تدریس می‌شد.

تفتازانی، در این دو کتاب، ضمن اینکه همان خط مشی سکّاکی و شیوه خطیب قزوینی در « تلخیص المفتاح » را پیش گرفته و از روش شارحان پیشین، استفاده کرده.

سعی او بر آن بوده که عبارات و کلمات مصنف (خطیب قزوینی) را شرح دهد.

گاه هم به نقد و بررسی پرداخته و مطلبی را تکذیب و سخنی را پذیرفته است.

وی در ضمن شرح مطالب، موضوعات منطقی و فلسفی و کلامی را نیز گنجانده و نتوانسته خود را از بحث در این‌گونه مسائل برکنار دارد.

شیوه مصنف

نویسنده در کتاب حاضر از ورود به چنین موضوعاتی که سبب تطویل کلام می‌شود، خودداری کرده است.

احمد هاشمی کتاب را به همان شیوه خطیب قزوینی نوشته و تنها در مواردی با خطیب قزوینی اختلاف دارد.

وی در پایان کتاب خود از سَرَقات، بحث کرده است.

روی‌هم‌رفته در کتاب مزبور تمرین‌های سودمندی به شیوه کتب جدید عربی وجود دارد که مورد استفاده طالبان علوم بلاغی قرار می‌گیرد.

روی همین اصل، کتاب « جواهر البلاغه » از کتب درسی آموزشگاه‌ها و مدارس متوسطه کشورهای عربی می‌باشد و تاکنون بارها چاپ شده است.

ضرورت درج نظر درباره این محصول

حتما پس از تهیه یا مطالعه کتاب در قسمت دیدگاه‌های این مطلب در همین سایت، دیدگاه خودتان را درج کنید تا سایر طلاب نیز بتوانند ضمن آشنایی با نقاط قوت و ضعف کتاب اصول فقه مظفر با آگاهی بیشتر نسبت به خرید آن اقدام کنند.